Grootste deel van leerlingen voelt zich veilig op school

In opdracht van het ministerie wordt sinds 2006 de sociale veiligheid op en rond po- en vo-scholen gemonitord, om zo een landelijk beeld hiervan te krijgen. Uit de Veiligheidsmonitor van 2018 blijkt dat het gros van de leerlingen en leraren in het voortgezet onderwijs zich veilig voelt op school. Schoolleiders geven in 2018, vaker dan in de jaren ervoor, ook aan dat zij zich actief inzetten voor een veilig schoolklimaat, bijvoorbeeld in de vorm van het formuleren van een expliciet veiligheidsbeleid en/of het registreren van incidenten. 

Minder vaak gepest

Leerlingen in het vo geven in 2018 aan minder vaak gepest te worden dan in 2016 en 2014. Hier lijkt sprake van een dalende trend. In 2014 gaf 11% van de leerlingen aan gepest te worden; nu is dat 5%. Al eerder gaf de VO-raad aan blij te zijn met deze resultaten, maar de raad benadrukt tegelijkertijd het belang om verder in te zetten op de preventie en signalering van pesten in de toekomst. 

Ook is er is sprake van een lichte verbetering in de sociale acceptatie van LHBT-leerlingen en -leraren in het vo. Toch blijkt uit de monitor dat voornamelijk LHBT-meisjes zich minder veilig voelen en vaker gepest worden vergeleken met andere meisjes. Daarnaast komt naar voren dat jongens aanzienlijk minder tolerant tegenover LHBT staan dan meisjes.

Stabiele veiligheidsbeleving onder personeel

Van de personeelsleden in het vo geeft 90% aan zich veilig te voelen op school. Dit percentage is stabiel vanaf 2014, in de jaren daarvoor lag het percentage iets hoger. De VO-raad vindt de veiligheid van onderwijspersoneel belangrijk. Er is materiaal in ontwikkeling door Voion en Stichting School & Veiligheid om scholen te ondersteunen in het versterken en verbeteren van de veiligheid van leraren.

De VO-raad vindt dat alle leerlingen en leraren zich veilig moet kunnen voelen op de middelbare school en benadrukt daarom het belang van continue aandacht voor de veiligheidsbeleving van zowel leerlingen als docenten. Stichting School en Veiligheid biedt ondersteuning en informatie over verschillende thema’s die betrekking hebben op sociale veiligheid op school.
 

Deelname Veiligheidsmonitor 2018

In 2018 hebben in totaal 13.043 leerlingen uit het voortgezet (speciaal) onderwijs deelgenomen aan de  Veiligheidsmonitor. Hiervan kregen 2550 leerlingen een nieuwe leerlingenvragenlijst die speciaal gericht was op leerlingen die praktijkonderwijs (pro) volgen of zitten op de lagere niveaus van het voortgezet speciaal onderwijs (vso). Daarnaast is de Veiligheidsmonitor 2018 ingevuld door 1649 personeelsleden en 142 leidinggevenden. Alle deelnemers zijn afkomstig van 66 unieke locaties van het voortgezet onderwijs.

Monitoring sociale veiligheid onderdeel van Vensters' leerlingtevredenheidsonderzoek
Vensters biedt scholen een enquête voor het afnemen van leerling- en oudertevredenheid. Ook dit jaar is het mogelijk om de resultaten Monitoring Sociale Veiligheid via Vensters door te leveren aan de inspectie. Deze monitoringgegevens worden gedestilleerd uit het leerlingtevredenheidsonderzoek. In het schooljaar 2017-2018 vulden 428.000 leerlingen een tevredenheidsonderzoek van Vensters in.