Redigeren kerndoelen leidt tot vertraging en onduidelijkheid
15 oktober 2024
Op 16 oktober 2024 debatteerde de Tweede Kamer over de herziening van het curriculum en het masterplan basisvaardigheden. Een stevig debat waarin de vertraging van de conceptkerndoelen vanwege de koerswijzing van staatssecretaris Paul ondanks weerstand overeind lijkt te blijven. Verschillende Kamerleden stelden meermaals kritische vragen of de staatssecretaris dan meer waarde hecht aan het politieke draagvlak boven draagvlak in de sector om onverminderd door te gaan met het curriculumproces. Het redigeren van de conceptkerndoelen dat de staatssecretaris voor ogen heeft, kan niet rekenen op draagvlak in het onderwijsveld. Een aangekondigde vertraging van een jaar is zeer onwenselijk en geeft geen goede basis voor het verder uitwerken van het Herstelplan kwaliteit onderwijs, waar het kabinet ook veel waarde aan hecht.
Overladenheid examenprogramma's
Het terugdringen van overladenheid in examenprogramma’s en de doorwerking van de ontwerpruimte op vakken als natuurkunde, economie en biologie is wel een urgent thema bij de meeste Kamerleden en zal ook in de Tweede Kamer een terugkerend onderwerp van gesprek zijn.
Het masterplan basisvaardigheden kreeg relatief weinig aandacht in het debat.
De Kamerbrief bevestigt dat in de aangescherpte conceptkerndoelen focus is aangebracht om overladenheid tegen te gaan: lezen, schrijven en rekenen staan centraal en de kerndoelen zijn concreter geformuleerd en voorzien van een uitwerking. Dat geeft leraren en leermiddelenmakers duidelijkheid en richting over wat leerlingen precies moeten kennen en kunnen. De gepresenteerde conceptkerndoelen zijn beproefd op bruikbaarheid in de onderwijspraktijk door meer dan 200 scholen. De uitkomsten hiervan laten zien dat deze conceptkerndoelen duidelijk zijn en houvast bieden voor leraren. Desondanks schrijft de staatssecretaris dat een scherpe selectie wordt gemaakt van de belangrijkste kerndoelen, waarbij het kabinet de nadruk legt op lezen, schrijven en rekenen. Deze aankondiging om de aangescherpte conceptkerndoelen deels te redigeren wekt verbazing, omdat versterking van de basisvaardigheden juist de pijler vormt van het Herstelplan kwaliteit onderwijs van het kabinet. Daarmee staat de aangekondigde vertraging op gespannen voet met de andere ambities uit het Regeerprogramma.
Onderwijsveld uit onvrede over vertraging aan Tweede Kamer
In lijn met SLO en ambtenaren van OCW stelt een brede coalitie van onderwijsorganisaties* vast dat het redigeren van kerndoelen leidt tot minder duidelijkheid en eenduidigheid. De vernieuwing van het curriculum loopt hierdoor minimaal een jaar vertraging op, terwijl een nieuw curriculum hard nodig is om de onderwijskwaliteit en basisvaardigheden te versterken. Het redigeren van de kerndoelen brengt daarnaast het risico met zich mee dat er nieuwe discussies ontstaan met negatieve gevolgen voor het draagvlak in de sector. De organisaties roepen de Tweede Kamer dan ook met klem op om vast te houden aan de net aangescherpte kerndoelen.
Onduidelijkheid voor scholen
In de brief aan de Kamer vermeldt de staatssecretaris dat scholen alvast aan de slag kunnen met de nu opgeleverde kerndoelen voor Nederlands en rekenen-wiskunde, terwijl OCW gelijktijdig voornemens is deze kerndoelen het komende jaar deels opnieuw te redigeren. In de beslisnota staat dat deze scholen tegelijk ook aan de huidige kerndoelen moeten voldoen. Voor scholen is onduidelijk wat dit voor hen betekent. De verwachting dat scholen alvast aan de slag gaan is niet reëel, hetgeen feitelijk betekent dat minimaal een jaar vertraging gaat optreden.
Op 16 oktober 2024 debatteert de vast Kamercommissie Onderwijs over Curriculumherziening en de voortgangsrapportage masterplan basisvaardigheden .
*AOb, CNV, FvOv, PO-Raad, VO-raad, AVS, Platform VVVO, LAKS