Onderwerp
Curriculumherziening
De huidige landelijk vastgelegde kerndoelen (po en onderbouw vo) en examenprogramma’s (bovenbouw vo) zijn niet meer actueel en bereiden leerlingen niet optimaal voor op hun vervolgopleiding en toekomst. Momenteel loopt daarom een traject voor de herziening van het curriculum in het funderend onderwijs. Dit gebeurt in fases; als eerste worden de basisvaardigheden taal, rekenen/wiskunde, digitale geletterdheid en burgerschap aangepakt.
Wat speelt er?Traject curriculumherziening
Het ministerie van OCW heeft SLO de opdracht gegeven om de landelijke kerndoelen (voor po en onderbouw vo) te herzien. Voor alle leergebieden worden nieuwe kerndoelen ontwikkeld door een team van leraren, vakexperts en curriculumontwikkelaars. Dit gebeurt in fases; als eerste is hierbij ingezet op de basisvaardigheden. Eind september 2023 zijn nieuwe conceptkerndoelen voor Nederlands en rekenen-wiskunde gepubliceerd. Begin maart 2024 volgden conceptkerndoelen voor digitale geletterdheid en burgerschap. De leergebieden voor moderne vreemde talen, mens en maatschappij, mens en natuur, kunst en cultuur en bewegen en sport zullen ook dit jaar worden opgeleverd.
In 2024 zijn de conceptkerndoelen voor Nederlands en rekenen-wiskunde ook al beproefd op bruikbaarheid in de onderwijspraktijk en op basis hiervan aangescherpt. Vervolgens zijn deze aangescherpte kerndoelen op 11 oktober ter vastlegging aangeboden aan de Tweede Kamer. Het kabinet heeft hierbij bekendgemaakt deze conceptkerndoelen deels opnieuw te willen laten redigeren en een meerderheid van de Tweede Kamer lijkt hierin mee te gaan. De vernieuwing van het curriculum loopt hierdoor minimaal een jaar vertraging op.
De VO-raad heeft samen met een brede coalitie van onderwijspartijen zijn onvrede geuit over deze aangekondigde vertraging.
Actualisatie examenprogramma's
SLO werkt daarnaast aan de actualisatie van de examenprogramma’s in de bovenbouw vo voor Nederlands, moderne vreemde talen, klassieke talen, wiskunde, natuurwetenschappelijke vakken en maatschappijleer. Hiervoor zijn vakvernieuwingscommissies van leraren, vakinhoudelijke experts en curriculumexperts opgericht. De conceptexamenprogramma’s die de commissies opleveren zullen ook worden beproefd op bruikbaarheid en effectiviteit in de praktijk. Meer informatie hierover is te vinden op de website van SLO.
Historie traject curriculumherziening
Onder de noemer Curriculum.nu hebben sinds 2018 zo’n 150 leraren en schoolleiders in ontwikkelteams voor negen leergebieden gewerkt aan voorstellen voor de herziening van het curriculum (po en onderbouw vo). Hierbij zijn visies geformuleerd en zogenaamde grote opdrachten en bouwstenen ontwikkeld. Eind 2019 zijn de definitieve voorstellen overhandigd aan toenmalig minister Slob. Doel was dat deze uiteindelijk zouden leiden tot de herziening van de landelijke kerndoelen en eindtermen.
Na behandeling in de Tweede Kamer in maart 2021 is er een wetenschappelijke curriculumcommissie ingesteld, die moest beoordelen of de opgeleverde producten bruikbaar waren als basis voor de ontwikkeling van kerndoelen voor het po en de onderbouw vo. De commissie adviseerde hier positief over. De Kamer besloot daarnaast dat in de bovenbouw vo geen integrale ontwikkeling van nieuwe eindtermen zou plaatsvinden, maar dat hier gefaseerd moest worden gestart met enkele vakvernieuwingen (voor Nederlands, de moderne vreemde talen, rekenen/wiskunde, de bètavakken en maatschappijleer).
Vervolgens viel het kabinet in 2021 en werd de curriculumherziening controversieel verklaard, wat tot een flinke vertraging van de herziening heeft geleid. In mei 2021 pakte de Kamer dit traject weer op. In een brief van 9 juli 2021 schreef toenmalig minister Slob ‘dat met het advies van de commissie over de bruikbaarheid van de producten van de ontwikkelteams het proces van Curriculum.nu is afgerond’. Het vervolg moest volgens hem zijn dat er via SLO concreet werd gestart met de ontwikkeling van de kerndoelen en de gefaseerde vakvernieuwing in de bovenbouw.
De wetenschappelijke curriculumcommissie bracht in juni 2021 nog een tussenadvies uit over de opdracht aan SLO voor de vakvernieuwingen in de bovenbouw en een kader voor kansengelijkheid. Ze stelde dat deze opdracht aan SLO met enkele aanscherpingen hanteerbaar is. Het beoordelingskader voor kansengelijkheid dat SLO had opgesteld voor taal en rekenen diende verbreed te worden naar het gehele curriculum.
In reactie op een Kamerdebat met toenmalig minister Wiersma over de curriculumherziening (april 2022) heeft de VO-raad gepleit voor een integrale aanpak, met een focus op de basisvaardigheden.