“We zetten alle culturen en identiteiten een keer in de spotlight”

Aanleiding voor de diversiteitskalender was een negatieve sfeer op Paarse Vrijdag een aantal jaar geleden. Sacha Loos, die vijf jaar docent Engels is op X11, vertelt dat er op die dag uiteindelijk niemand over de paarse loper wilde lopen. “We hadden paarse lopers uitgerold door de school. Het begon met enkele leerlingen die weigerden daar overheen te lopen. Uiteindelijk resulteerde dit erin dat helemaal niemand meer over de paarse loper wilde lopen, omdat het onveilig voelde. Dat choqueerde ons als team. Voorgaande jaren hadden we daar niet zoveel last van. We hebben die dag vervolgens zoveel mogelijk gesprekken gevoerd met de groepen.”

Balans zoeken en invloed sociale media

Wat het volgens Sacha soms lastig maakt om het gesprek te voeren, is de balans tussen grenzen trekken en het gesprek aangaan. “Wat lastig is met gevoelige onderwerpen is dat je gesprekken niet direct wil afwijzen, want dat kan polarisatie juist in de hand werken. Tegelijkertijd zijn er grenzen. Zo is discriminatie verboden, daar zijn wetten voor. Dus ik geef terug aan leerlingen: wat je nu zegt is discriminerend, maar wat maakt nou dat je dat zegt?”

Sacha merkt op dat bepaalde trends in golfbewegingen gaan. Sociale media zijn daarin vaak leidend. “Wanneer iets populair is op TikTok, dan merk je dat op school. Jongeren zijn vaak makkelijk te beïnvloeden. Bijvoorbeeld toen Andrew Tate populair was, merkten we discussies tussen jongens over gedrag richting vrouwen. Daarover gaan we dan ook het gesprek aan in de klas.”

Diversiteitskalender

Sacha vertelt dat vanaf die bewuste Paarse Vrijdag de school is gaan nadenken over hoe ze een dergelijk incident voortaan konden voorkomen. Sacha: “We hebben een inclusiecommité met leerlingen opgericht. Verschillende leerlingen kwamen samen en met hen hebben we nagedacht welke dagen we kunnen vieren om ook andere groepen in de spotlight te zetten. Want daar gaat het uiteindelijk om: verschillende identiteiten en culturen moeten naast elkaar kunnen bestaan. Het gaat om tolerantie. Zo is uiteindelijk de diversiteitskalender ontstaan. Vanuit de kalender zijn we verschillende feestdagen gaan vieren met school. We organiseren een iftar rondom de Ramadan en we vieren ook het Chinese nieuwjaar en de Indiase Dag van de Republiek.”

De feestdagen komen ook aan bod in de mentorlessen. Sacha: “Dat is om bewustwording te creëren. Bij Paarse Vrijdag gaat het dan over jezelf mogen zijn. Maar het gaat ook over je in jouw identiteit gesterkt voelen zonder dat dat een vervelende emotie oproept.”

Ouders

Sommige ouders waren kritisch op de diversiteitskalender. Sacha: “Er waren ouders die de joodschristelijke tradities in de kalender misten. Zo staat Goede Vrijdag niet in de kalender. Uiteindelijk zijn we na een brainstorm tot de conclusie gekomen dat we die tradities niet opnemen in de kalender. In ons schooljaar is er namelijk al aandacht voor dagen als Kerst of Pasen, iedereen is dan zelfs vrij van school. Is daar dan nog extra aandacht voor nodig vanuit school?  De diversiteitskalender gaat ook niet over religie, het gaat erom dat elke identiteit en/of cultuur een keer aan bod komt. We focussen op diversiteit die niet altijd vanzelfsprekend is.”

Spanning

Toch blijft het thema lbhti+ spanning met zich meebrengen. Sacha: “Sommige leerlingen hebben het idee dat wanneer ze lhbti+ accepteren, dat iets over henzelf zegt. Daarom vinden zij dat ze zich er juist tegen moeten verzetten. Het lijkt onderling een soort schaamte op te roepen. De spanning rondom Coming Out-Day en Paarse Vrijdag is er nog wel, maar het gaat ook beter. Zo hebben we dit schooljaar voor het eerst sinds het incident weer de paarse loper uitgerold zonder dat dit voor spanningen zorgde. Daarnaast werden er activiteiten georganiseerd zoals nagels lakken en gezichten schminken. En iedereen werd natuurlijk uitgenodigd om paarse kleding aan te doen.”

Gender and Sexuality Alliance

Sacha begeleidt binnen X11 ook de Gender and Sexuality Alliance (GSA). “Dit is een leerlingenverbond binnen de school voor iedereen, gericht op veiligheid en acceptatie van leerlingen met een gender of seksuele identiteit die anders is dan de norm.” Er is een landelijk netwerk van zo’n honderd GSA’s binnen scholen. Dit netwerk heeft een nauwe connectie met COC, de Nederlandse belangenorganisatie van lhbti+ personen. Via het landelijk netwerk kunnen scholen lespakketten en materialen aanvragen. Ook deelt het netwerk veel tips op hun website Gsanetwerk.nl. Ook X11 maakt hier gebruik van. Sacha: “We laten elk jaar een vrijwilliger langskomen voor een gastles in de onderbouw over seksuele en genderdiversiteit.”

Sacha hoopt voor de toekomst dat de school een plek is en blijft waar alle leerlingen zichzelf kunnen zijn. “En dat de school een goede representatie is van de samenleving, waar acceptatie, liefde en zorg voor elkaar centraal staat. Juist omdat deze generatie onze toekomst is.”