Rekenonderwijs

De rekenvaardigheden van leerlingen nemen af, zo blijkt uit onder meer de Staat van het Onderwijs 2022 en PISA-2022. Wat betreft de andere basisvaardigheden – taal, burgerschap en digitale geletterdheid – is sprake van een zelfde negatieve trend.

Om deze trend om te buigen, heeft het kabinet in mei 2022 de hoofdlijnen van een 'Masterplan basisvaardigheden' gepresenteerd. Met dit plan investeert het kabinet structureel 1 miljard euro op jaarbasis om de basisvaardigheden van leerlingen in het funderend onderwijs te versterken. Voor scholen die aan de slag willen met het verbeteren van onder meer het rekenonderwijs, is en komt op korte en langere termijn ondersteuning beschikbaar. 

Curriculumherziening

Parallel aan het masterplan loopt een traject van curriculumherziening; dit moet leiden tot een goed landelijk curriculum met heldere kerndoelen, die scholen en leraren houvast bieden bij wat er verwacht wordt dat leerlingen kennen en kunnen. De VO-raad heeft aangedrongen op voortvarendheid in dat traject en maximale duidelijkheid richting scholen in de tussentijd. 

Advies Onderwijsraad taal en rekenen

Begin november 2022 presenteerde de Onderwijsraad een advies over taal en rekenen. Kern van dit advies is om heldere doelen voor het onderwijs te formuleren op dit vlak, taal- en rekenonderwijs in andere vakken en leergebieden te verankeren, hoge eisen te stellen aan het uitstroomniveau van taal en rekenen aan lerarenopleidingen en in te zetten op voortdurende, effectieve professionalisering van leraren voor taal en rekenen. Dit sluit grotendeels aan bij de (lange termijn) aanpak vanuit het masterplan basisvaardigheden en de lopende curriculumherziening. 

Nadat zowel de Tweede als Eerste Kamer hiermee akkoord ging, is in juni 2020 de centrale rekentoets afgeschaft. Met het verdwijnen van deze landelijke toets is rekenen geïntegreerd in wiskunde en wordt het als onderdeel van wiskunde getoetst. 

Leerlingen zonder wiskunde krijgen vanaf schooljaar 2020-2021 een apart schoolexamen rekenen, dat niet meetelt in de slaag-/zakregeling. Dit schoolexamen biedt meer mogelijkheden om rekenen in andere vakken onder te brengen en de rekenprestaties van leerlingen ook in andere vakken mee te wegen. 

Om rekenen beter te integreren in wiskunde heeft toenmalig minister Slob begin 2020 voor het vmbo een vakvernieuwingstraject voor het examenprogramma wiskunde ingezet. Doel is om ook de programmatische aansluiting tussen vmbo-mbo en vmbo-havo te verbeteren. Hierbij wordt nadrukkelijk de samenhang gezocht met de curriculumherziening. Door corona heeft de commissie vertraging opgelopen. De planning is dat zij de voorstellen voor het nieuwe examenprogramma wiskunde in het vmbo dit jaar zal presenteren.