*

De impact van de bestuurder op het leren van de leerlingen is indirect. Die impact wordt groter als bestuurders inzetten op de continue professionele groei van schoolleiders en leraren. Dat gaat beter in een context die daar ook toe verleidt. Succesvolle onderwijssystemen zetten dan ook in op de ontwikkeling van een onderzoekende en samenwerkende cultuur, aldus Dr. Loes van Wessum.

De helpdesk van de VO-raad helpt schoolbesturen bij vragen over onderwijs- en werkgeverszaken. Regelmatig geven we op deze site antwoord op een vraag die bij meer scholen speelt. Dit keer antwoord op de vraag waarvoor quit-claim’s worden gebruikt.

In de reeks 'Sector aan het woord’ geven schoolleiders, bestuurders, beleidsmedewerkers e.d. een inkijkje in hun dagelijkse praktijk en professionele ontwikkeling. Iedere maand leggen we iemand uit de sector een aantal vragen voor over het thema professionaliseren. Hoe geef je leiding aan de professionalisering van collega's? En op welke momenten leer je zelf het meest? Laat je inspireren door hoe collega's invulling geven aan hun professionalisering.

Op mijn bureau ligt De Staat van het Onderwijs van de Inspectie van het Onderwijs, ruim 130 pagina’s vol feiten en cijfers. Welk verhaal vertellen deze cijfers? De inspectie zelf vat dat verhaal samen in de kop boven haar eigen persbericht: Grote groep onvoldoende scholen moet leren van scholen waar het goed gaat. Kranten nemen dit beeld over met koppen als ‘Eén op de vijf scholen ondermaats’ (AD). Toch is het mogelijk om met dezelfde cijfers en feiten in de hand een heel ander beeld te schetsen. Daarom mijn alternatieve Staat van het Onderwijs.

Het Van Maerlantlyceum (VML) startte drie jaar terug met formatief leren. Muziekleraar Anne Swinkels pakte dit groots aan. Sinds maart 2023 ontwerpt zij haar lessen volgens enkele principes van de ‘leeruitkomsten-leren-methode’, waarmee ze als VO-expert bij Fontys Academy of the Arts (FAA) werkt. Het ontwerpen van de lessen maakt onderdeel uit van het onderzoek dat ze sinds 2022 doet. Daarnaast onderzoekt ze in hoeverre VML-leraren inmiddels formatief handelen, en hoe goed de methode die bij FAA wordt gehanteerd toepasbaar is in het vo. Hoe pakt ze haar onderzoek aan?

Een van de belangrijkste onderdelen van het VO-congres zijn de workshops. Hieronder kan je de presentaties (terug)zien die we kunnen delen. De presentaties zijn niet voor commercieel gebruik bedoeld.

Het VO-congres 2024 met het thema ‘Generatie Z voor ‘boomers’ vond plaats op de vernieuwde locatie NBC in Nieuwegein met bijna 1000 bezoekers die een combinatie van plenaire sessies en actieve werkvormen volgden. Bekijk de vlog en foto’s hieronder voor een sfeerimpressie.

Vandaag lanceerden de PO-academie en VO-academie, op het VO-congres, een nieuwe versie van het katern ‘Samen leren in netwerken. Leernetwerken voor en door schoolleiders en bestuurders’. Marc Mittelmeyer (bestuursvoorzitter CVO) ontving uit handen van Marijne Tesser (PO-raad) en Eva van Cooten (VO-academie) een exemplaar van het nieuwe katern. De oorspronkelijke publicatie (2015) was vooral een beschrijving van bestaande netwerken met theorie.mIn deze herziening focussen we vooral op de theorie en kennis die we hebben over leernetwerken.

De VO-raad is voornemens om de auditcommissie van de vereniging anders vorm te gaan geven en is op zoek naar bestuurders die hier graag een bijdrage aan leveren. Vind je het leuk om actief mee te denken en te praten over de koers en het financieel beleid van de vereniging? Heb je kennis van financieel beleid en beheer, maar ook van bedrijfsvoering en besluitvorming in de vereniging? Dan nodigen we je uit om je aan te melden voor deze auditcommissie.

“Mavo, havo, vwo, dat zijn niet meer dan woorden voor leerlingen in groep 8. Het leeft nog niet, ze hebben er nog niet echt een idee bij wat het inhoudt.” Aldus Ronald Smidts, onderwijsdirecteur van het Liemers College (locatie Didam). Deze school kent daarom op de locatie in Didam een tweejarige heterogene brugklas mavo, havo, vwo. “Het belangrijkste voor ons is dat leerlingen in deze twee jaar kunnen uitproberen, ontdekken, beleven, voordat een keuze in onderwijsrichting wordt gemaakt. Alleen door zelf te ervaren, kan je erachter komen wat bij je past, zo is onze overtuiging. Dit maakt een wereld van verschil.”

Drie jaar geleden stond het Keizer Karel College in Amstelveen voor een pittige opgave: er was sprake van een onvoorziene financiële tegenslag, de lessentabel was overvol en de school had een groeiopdracht van de gemeente. Om het financiële gat te dichten en voor leerlingen meer ruimte in het rooster te creëren, werd de lestijd met 15% gereduceerd. De schoolleiding liet de vaksecties bepalen hoe en waar zij die uren konden besparen. Vanaf het begin was de personeelsgeleding van de medezeggenschapsraad bij dat proces betrokken.

Het Tabor College d’Ampte biedt twee technische opleidingen met een doorlopende leerroute naar het mbo. Op het rooster staan minder uren voor biologie en wiskunde, en het vak drama ontbreekt. Zo komt meer onderwijstijd vrij voor de technische vakken en daardoor doen de leerlingen al in het derde jaar eindexamen in het beroepsgerichte vak. Doordat ze in het vierde jaar geen technieklessen meer volgen, ontstaat ruimte om één dag per week naar het mbo te gaan én een dag mbo-stage te lopen.

Op het Coornhert Lyceum zijn alle leraren elke dinsdagmiddag vrijgeroosterd om met onderwijsontwikkeling bezig te zijn. De schoolleiding faciliteert Maaktijd, Inspiratietijd, Reflectietijd en Afstemtijd (MIRA) om de kwaliteit van de lessen te verbeteren en samenwerking te bevorderen.

Hoe kun je variëren in de onderwijstijd van leerlingen? Wat zijn de mogelijkheden binnen de wettelijke regels in de hoeveelheid, verdeling en de vorm van onderwijstijd? In deze brochure lees je welke ruimte er op schoolniveau is om schooleigen keuzes te maken en krijg je tips van andere scholen bij aanpassingen in de onderwijstijd. Vijf verschillende scholen vertellen daarnaast hoe zij de ruimte in de wet benutten.

In leerjaar 1 van het nieuwe Metropolis Lyceum geven leraren in teams vakoverstijgend les en bouwen ze het lesprogramma vanuit de leerdoelen op. Ze geven les in negen blokken van drie uur per week en het tiende blok is vrijgemaakt voor ontwikkeltijd voor de leraren. Dit leidt tot meer efficiëntie in onderwijstijd en laat volgens teamleider Anne de Hoop het onderwijsvlammetje branden.