Onderwerp
Burgerschapsonderwijs
De vo-sector wil het burgerschapsonderwijs naar een hoger plan brengen, om zo de burgerschapsvaardigheden van leerlingen in Nederland te versterken. Via het project 'Versterking burgerschap vo' heeft de VO-raad scholen de afgelopen jaren ondersteuning op dit vlak geboden; vanaf 1 juli 2022 wordt deze ondersteuning voortgezet vanuit het Expertisepunt Burgerschap. Daarnaast kondigde het kabinet in mei 2022 structurele jaarlijkse investeringen in onder meer burgerschapsonderwijs aan via het masterplan basisvaardigheden.
Praktijk & ondersteuning
Masterplan basisvaardigheden
Vanuit het ‘Masterplan basisvaardigheden’ van het kabinet is en komt ondersteuning beschikbaar voor po- en vo-scholen om een impuls te geven aan onder meer de burgerschapsvaardigheden van leerlingen. Zie voor meer informatie de themapagina 'Basisvaardigheden'.
Expertisepunt burgerschap
Per 1 juli 2022 is het project burgerschap vo van de VO-raad beëindigd. Voor actuele informatie, tips en inspiratie over het vormgeven van burgerschapsonderwijs kunnen scholen voortaan terecht bij het Expertisepunt Burgerschap.
Hieronder licht de VO-raad het belangrijkste ondersteuningsaanbod - vanuit het project 'Burgerschap vo' van de VO-raad en andere partijen - uit. Op termijn zal dit aanbod allemaal een plek krijgen bij het Expertisepunt Burgerschap.
Quickscan & toolbox burgerschap
Aan de hand van de QuickScan Burgerschap kan je als school bepalen waar je staat als het gaat om burgerschap en op welke onderdelen de school zich nog verder kan ontwikkelen. Vervolgens kan je hiermee aan de slag met behulp van de Toolbox Burgerschap. Deze toolbox biedt op de diverse thema's tips, links en informatie om een volgende stap te zetten.
| De Quickscan en Toolbox zijn recentelijk vernieuwd en worden nu beheerd door het Expertisepunt Burgerschap. De oude QuickScan Burgerschap vo van de VO-raad is niet meer toegankelijk. |
Publicaties & tools
Daarnaast willen we een aantal publicaties en tools uitlichten:
.png)
Hoe werk je stap voor stap aan burgerschapsonderwijs? Wat moet écht en waar zit ruimte voor eigen accenten? En hoe krijg je je team mee? Bureau Common Ground ondersteunde meer dan 400 vo-scholen bij de ontwikkeling van hun burgerschapsonderwijs en bundelde de opgedane ervaringen en inzichten in de derde editie van het ‘Handboek Burgerschapsonderwijs’. Het handboek bevat ook verwijzingen naar wetenschappelijk onderzoek en praktijkvoorbeelden.
Dit katern schetst een beeld van burgerschapsonderwijs in de school en van de rol die schoolleiders en bestuurders daarbij kunnen spelen. Experts delen hun inzichten en schoolleiders vertellen hoe zij burgerschap precies vormgeven binnen hun organisatie.
Hoe zorg je ervoor dat burgerschapsonderwijs aansluit bij de waarden en visie van jouw school?
Deze poster maakt inzichtelijk welke thema's allemaal onder burgerschap vallen.
Bijeenkomsten & activiteiten
Zie hieronder actuele bijeenkomsten rond burgerschapsonderwijs:
Praktijkvoorbeelden
Daarnaast kan inspiratie worden geput uit goede voorbeelden van hoe andere scholen invulling geven aan burgerschapsonderwijs.
Het Agnieten College in Zwartsluis biedt vmbo en de eerste drie leerjaren van havo en vwo aan. Ze wilden havo/vwo-onderwijs duidelijker profileren en aantrekkelijker maken, maar ook laten aansluiten op de huidige maatschappij.
In september 2022 zijn de eerste leerlingen van de CSG Anna Maria van Schuurman in Franeker en de CSG Ulbe van Houten in Sint Annaparochie vanaf het eerste leerjaar met de nieuwe leerroute techniek LTS 2.0 begonnen. Met als doel om leerlingen soepeler te laten doorstromen naar een opleiding en een baan in de techniek, waar veel behoefte aan is.
Om je plek te vinden en te functioneren in onze complexe samenleving, is meer nodig dan alleen kennis uit boeken. Op het Vox College is brede vorming een structureel onderdeel van het lesprogramma.
Hoe brengen leraren de politiek in de klas? Vier leraren die lesgeven in maatschappijleer, maatschappijkunde en maatschappijwetenschappen, vertellen in het VO-magazine van november 2023 over hoe ze leerlingen enthousiasmeren voor politiek. Van het maken van een eigen politieke partij tot een politieke jongerendag op het gemeentehuis.
Met onder andere brede vorming wil RSG Enkhuizen (mavo, havo en atheneum) hun leerlingen zo goed mogelijk voorbereiden op het leven in de maatschappij.
Op het Metis Montessori Lyceum is het vak Wereldburgerschap een rode draad door de schoolcarrière van leerlingen.
Op CSG Ulbe van Houten geloven ze in ‘show, don’t tell’.
Sinds augustus 2021 zijn scholen verplicht om burgerschapsonderwijs aan te bieden. Om scholen te informeren en vooral ook te inspireren zijn er videoportretten gemaakt van scholen, die bij de inrichting van hun burgerschapsonderwijs gebruikmaken van wetenschappelijke inzichten.
Deze publicatie bevat negen ijkpunten die je als checklist of spoorboekje kunt gebruiken bij het vormgeven van kwalitatief goed burgerschapsonderwijs.
In de brochure 'Aandacht voor burgerschap' vind je voorbeelden van scholen die op eigen wijze, doelgericht en met resultaat werken aan hun burgerschapsopdracht.
Video's
Bekijk ook de informatieve video's over burgerschapsonderwijs.
Relevante websites
Tenslotte hieronder een overzicht van de websites van relevante initiatieven op het vlak van burgerschapsonderwijs:
|
|
