*

Hieronder kan je de speech van Henk Hagoort (voorzitter VO-raad) en Ingrid de Bonth (vicevoorzitter VO-raad) op het VO-congres 2022, in zijn geheel teruglezen. Ook vind je hier de video's die deel uitmaakten van deze speech.

Als een rups die zich langzaam ontpopt tot een mooie vlinder, zo omschreef Kajal Makhanlal, leerling van het Stanislas College in Delft, haar ontwikkeling op de middelbare school. Deze metafoor kwam herhaaldelijk terug tijdens het VO-congres 2022, in de plenaire opening, lezingen en workshops. Sprekers als Marcel van Herpen (pedagoog) herinnerden de aanwezigen aan het belang van leerlingen echt zien en hen vragen naar hun ambities en behoeften, om het onderwijs hier vervolgens op aan te kunnen passen. Afsluiter Gregory Sedoc (voormalig Olympisch atleet), stelde in een persoonlijk verhaal: “Sport was voor mij meer dan bewegen, het ging om gezien worden, mijn dromen waarmaken en het gevoel van waardering en eigenwaarde dat ik eruit haalde. Het onderwijs kan hetzelfde betekenen voor leerlingen.”

De Onderwijsraad ziet dat ons onderwijs onder druk staat. Dalende leerlingenprestaties, groeiende lerarentekorten en toenemende kansenongelijkheid vragen nú onze aandacht, zegt Edith Hooge, voorzitter van de Onderwijsraad. De data van de nieuwste Sectorrapportage weerspiegelen deze zorgwekkende ontwikkelingen. De Onderwijsraad bracht over deze belangrijke thema's de afgelopen maanden meerdere adviezen uit.

Vorige week presenteerden we als VO-raad en PO-Raad gezamenlijk de sectorrapportage 2022 aan de Vaste Kamercommissie Onderwijs. Deze sectorrapportage geeft op data gebaseerde informatie over de belangrijkste ontwikkelingen in onze sector. We konden de Kamerleden bijvoorbeeld met cijfers laten zien dat het stapelen van diploma’s na jaren van daling weer wat stijgt, dat te veel schoolgebouwen sterk verouderd zijn en dat onze overhead beperkt is.

Hieronder vindt u een aantal recente jaargangen van het VO-magazine:

Voor deze nieuwe editie van 'Sector aan het woord' hebben we Thijs Amersfoort (Teamleider bij Harens Lyceum) een aantal vragen voorgelegd: Op welke momenten leerde hij het meest? Hoe geeft hij zijn professionele ontwikkeling vorm? En hoe geeft hij leiding aan de professionalisering van collega's? Thijs Amersfoort: "Door langer stil te staan bij een probleem en bewust te zijn van je eigen bubbel, leer je een probleem beter begrijpen. Dat begrip is vaak nodig om tot een passende oplossing te komen. Als ik hierop reflecteer, realiseer ik me dat ik in het verleden regelmatig te kort door de bocht ben gegaan, waardoor de gekozen oplossing uiteindelijk niet het gewenste effect had. Een confronterende, maar hopelijk naar de toekomst toe ook een helpende constatering".

In deze aflevering vertelt Piety Runhaar (universitair hoofddocent HRM in het onderwijs, Wageningen Universiteit) waarom goede begeleiding en goed HRM-beleid belangrijk zijn voor het aantrekken en behouden van starters in het onderwijs. Bekijk hieronder de video!

In de Bijlmermeer, later bekend als Amsterdam-Zuidoost, waren de sociale scheidslijnen in de jaren zeventig scherp getrokken. Rijkere witte mensen woonden in de laagbouw, de rest in de hoogbouw. Mireille Ollivieira, kind van zwarte Surinaamse ouders, hoorde bij die rest. Natuurlijk was zij zich van jongs af aan bewust van het verschil. Juist daardoor is ze nu in staat om als trainer/coach het verschil te maken voor witte schoolbesturen die meer kleur willen krijgen.

In de Sectorrapportage is dit jaar een apart hoofdstuk gewijd aan kansengelijkheid. Daarin zijn uitstel van selectie en onderadvisering belangrijke thema’s. Mariëtte Hamer houdt zich in haar loopbaan in verschillende rollen bezig met kansengelijkheid. De Sociaal-Economische Raad (SER) bracht in 2021 onder voorzitterschap van Hamer het advies ‘Gelijke kansen in het onderwijs. Structureel investeren in kansengelijkheid voor iedereen’ uit. Hamer is lid van de Maatschappelijke Adviesraad van de PO-Raad en voorzitter van het algemeen bestuur van Stichting BOOR in Rotterdam, dat 75 scholen onder haar hoede heeft.

De VO-raad heeft de Sectorrapportage 2022 VO gepresenteerd. Op basis van cijfers rond thema’s als het lerarentekort, onderwijs op maat, kansenongelijkheid, het welbevinden van leerlingen en financiële reserves laten we zien hoe het vo ervoor staat. We vertellen ook welke oplossingsrichtingen we zien voor vraagstukken als het lerarentekort, huisvesting en kansenongelijkheid.

Een ingrijpende onderwijsverandering doorvoeren zonder een lang ontwikkeltraject vooraf? Het kan, weet het Rotterdamse Emmauscollege. De school voerde na 6 maanden voorbereiden een compleet nieuw rooster in, ínclusief keuzeuren. Door feedback en goede evaluaties werd de verandering een succes. “Ik zou het achteraf niet anders doen.”

De Stichtse Vrije School (mavo/havo/vwo) had al een schooleigen schoolexamen lang voordat dit een begrip werd. Dat is kenmerkend voor het vrijeschoolonderwijs, zegt schoolexamencoördinator Wisse de Blaauw: “We werken aan de brede ontwikkeling van de leerling en dat laten we terugkomen in de afsluiting.”

De huiskamer-klas van het Haagse François Vatel vmbo, voor vmbo-basisleerlingen met leerwegondersteunend onderwijs, is een succes. Hoe hebben de leerlingen het ervaren? En hoe gaat de school verder met de ontwikkeling?

Afgelopen week was ik een paar dagen in Finland met minister Wiersma en een divers gezelschap uit funderend onderwijsland. Er gaan naar mijn weten al jaren allerlei onderwijsgroepen naar Finland om te leren van het Finse succes. De Finnen scoren traditioneel hoog in de PISA-scores, kennen geen Onderwijsinspectie en er werken in het hele funderend onderwijs alleen masteropgeleide docenten, die maatschappelijk hoog in aanzien staan. En last but not least: alle leerlingen zitten ongeacht hun achtergrond of ‘special needs’ in dezelfde klassen. Jaloersmakend natuurlijk.

Van ‘niet meer weg te denken’ naar ‘doordacht inzetten’: dat is de uitdaging waar het onderwijs wat betreft ICT voor staat. Nieuwe kansen dienen zich aan in de vorm van intelligente technologie, maar intussen nemen de veiligheidsrisico’s toe. Het komende halfjaar ontwikkelt de sector een normenkader om de digitale veiligheid van leerlingen en medewerkers te vergroten. Zorg dat je bestuur daar klaar voor is, adviseren de bestuurders uit de adviesgroep Regie op ICT: haak nu alvast aan bij lopende initiatieven.