Artikelen

“Een cultuurverandering creëer je niet van de ene op de andere dag. We hebben duidelijk aan ons team uitgelegd wat we voor ogen hadden: een open cultuur, waarin leerlingen én leraren ruimte voelen om mee te denken, om met initiatieven te komen.” André Dokman (directeur), Carolien Gerritsen (adjunct-directeur) en Alwin Smit (leraar) vertellen over de cultuurverandering die op het Futura College in Woerden gaande is.

De examencommissie van het Eckart College (mavo, havo, vwo) in Eindhoven komt zo nodig bij elkaar, maar is nog niet formeel benoemd. De schoolexamenpraktijk loopt hier desondanks als een trein, vertelt Nicole Donkers, adjunct-directeur van het vwo. Waar is dat aan te danken? Donkers vertelt wat de belangrijkste kenmerken zijn van het beleid en de praktijk rond toetsing op de school.

Hoe een grote onderwijsorganisatie met twintig vmbo-locaties werkt aan de kwaliteit van het examen- en toetsbeleid, vertelt Elise van Vliet, directeur onderwijs en kwaliteit van Wellantcollege en lid van de centrale examencommissie van deze scholenorganisatie. Van Vliet was de afgelopen jaren actief betrokken bij de ontwikkeling van het huidige toetsbeleid voor de vmbo-tak van Wellantcollege, dat ook mbo in huis heeft. “Eenduidigheid en efficiency zijn belangrijk als je op zo veel locaties maatwerk in het onderwijs levert.”

In 2015 startte op het Corderius College een huisacademie. Wat begon als een nieuwe aanpak van professionalisering, resulteerde al snel in de ontwikkeling van leergemeenschappen in de school.

In hoeverre bepaalt de groepsdynamiek tijdens overgangsvergaderingen of een leerling blijft zitten of overgaat? En welke rol speelt de individuele leraar in dit proces? Janneke Sleenhof, docente Nederlands op het Sint-Joriscollege in Eindhoven, is promovendus en doet onderzoek naar het effect van overgangsvergaderingen op zittenblijven. Ze vertelt waarom en wat haar bevindingen tot nu toe zijn.

“Als leerlingen thuis te maken krijgen met een geweldsincident waarbij ook de politie wordt ingeschakeld, heeft dat een enorme impact. Alleen al het feit dat iemand op school er dan van weet, dat ze daar gekend worden en steun krijgen aangeboden als ze willen, maakt zo’n wereld van verschil.” Aldus Otto van Noort, zorgcoördinator op SG Pantarijn (regio Wageningen) over de werkwijze Handle with Care, waar zijn school momenteel aan deelneemt. Hierbij is afgesproken dat de politie de school een signaal geeft als er huiselijk geweld heeft plaatsgevonden bij een leerling thuis, zodat de school snel steun kan bieden. Samen met Stella Efdé (bestuurder Pantarijn), Jasper van de Reep (Augeo) en een medewerker van de politie vertelde Van Noort tijdens de scholenconferentie ‘Verrassend Passend’ op 19 november jl. over deze manier van samenwerken.

Een verandering op school vraagt om een stevig fundament en een concreet doel. Lees hoe leraren van het Alkwin Kollege en CSG Calvijn het ‘Ontwikkelplan innovatietraject’* gebruikten om hun ontwikkelvraag te concretiseren.

Een strengere interpretatie van de regels voor het jaarverslag houdt in dat sommige scholen op een andere manier geld opzij moeten leggen voor groot onderhoud van schoolgebouwen. Een werkgroep waar onder andere de VO-raad deel van uitmaakt, bereidt inmiddels een advies voor. Wat kan een verandering in de zogeheten voorziening groot onderhoud betekenen voor de financiële reserves van een school? Vier vragen aan Ben de Wilde, stichtingscontroller bij Lucas Onderwijs.

Scholen zijn goed op weg om hun informatiebeveiliging en privacy (IBP) op orde te krijgen, zo blijkt uit recent onderzoek. Toch blijft aandacht nodig om iedereen in de organisatie goed te informeren over de do’s en don’ts op dit gebied. Bijvoorbeeld om snel te handelen als je geconfronteerd wordt met een DDoS-aanval of een datalek.

Verantwoording afleggen omdat het nu eenmaal moet. Daarmee doen scholen zichzelf te kort, vindt bestuurskundige Cor van Montfort. In opdracht van de VO-raad onderzocht hij hoe scholen hun verantwoordingsproces kunnen gebruiken om te leren en hun kwaliteit te verbeteren. ‘Met een paar gerichte maatregelen kun je al veel verschil maken. Daarbij is de rol van controllers essentieel.’

In het kader van de nieuwe Europese privacywet (AVG) moeten scholen onder meer de ‘rechten van betrokkenen’ regelen. Kennisnet heeft - als onderdeel van de Aanpak IBP po/vo - samen met de VO-raad, PO-Raad en het ministerie van OCW hierover een vernieuwde handreiking gepubliceerd. Hierin wordt beschreven wat de (nieuwe) rechten zijn en wat scholen moeten regelen op dit vlak. U leest meer daarover in onderstaand artikel.

Met meer keuzevrijheid voor de leerlingen en coachende mentoren wil het d’Oultremontcollege in Drunen leerlingen in de onderbouw zelfstandiger maken. Afdelingscoördinator Miriam Geboers vertelt hoe de school dat aanpakt.

Het Comenius College in Hilversum vindt het belangrijk om de ontwikkeling van medewerkers te stimuleren. Daarom maken zij gebruik van strategisch personeelsbeleid en het AMO-model.

Teamleider Ruud Urbach wil de kwaliteit van het onderwijs op Aeres VMBO Almere bewaken. Dat doet hij door de lessen van de leraren uit zijn team te observeren.

Sinds schooljaar 2018-2019 werken alle brugklasleerlingen op het Kaj Munk College in Hoofddorp volgens het principe van formatief leren. De leerresultaten in de vorm van cijfers staan niet langer centraal, de nadruk ligt op het persoonlijke leerproces. Briënne ten Napel (schoolleider) en Robert Claassen (teamleider) vertellen samen met leraren Milko Duker en Annemartje Brandsma hoe deze onderwijsvernieuwing vorm kreeg.

Een medewerker die drukbezette collega’s bijkomende taken uit handen kan nemen: in veel scholen zou het goed van pas komen. Het is echter niet altijd een-twee-drie te realiseren. Het nieuwe project 'Baanbrekers' van de VO-raad neemt knelpunten weg waar schoolbesturen tegenaan lopen.

Leraren Johan Fietelaars en Thomas Buster van het Dr.-Knippenbergcollege leggen uit hoe eigen onderzoek in de school kan bijdragen aan de invoering van een nieuwe onderwijsvisie.

Veel schoolbestuurders zijn maar wat blij als ze een gaatje in hun agenda hebben. Toch hebben de 20 bestuurders ervoor gekozen om hun kostbare tijd en energie te investeren in het deelnemen aan de Ledenadviesraad (LAR) van de VO-raad. LAR-leden Mirjam Bunt en Stella Efdé vertellen over hun recente ervaringen.

Teamleiders en leraren op het CS Vincent van Gogh zetten de eerste stappen in onderwijs dat meer gericht is op ‘leren leren’ en ‘leren leven’. Lees hoe dit leidde tot workshops voor leerlingen over bijvoorbeeld plannen en leerstrategieën.

De VO-raad en de Belastingdienst hebben net zoals in voorgaande jaren een ‘Regeling (aanvullende) reiskostenvergoeding 2020’ afgestemd. Via deze regeling kunnen werknemers in het voortgezet onderwijs (een deel van) hun eindejaarsuitkering ruilen voor een (aanvullende) reiskostenvergoeding woon-werkverkeer. Werknemers kunnen jaarlijks aangeven of zij gebruik willen maken van de uitruilregeling.

Met de banenafspraak dienen werkgevers meer werknemers met een arbeidsbeperking aan te stellen. Regelmatig ontvangen wij vanuit onze leden vragen over het bepalen van de functie en het bijbehorende salaris. Om u hierbij te kunnen ondersteunen hebben de VO-raad en de PO-Raad de belangrijke achtergrondinformatie en de verschillende stappen voor u op een rijtje gezet.

Per 6 juni 2019 geldt de geactualiseerde Code Goed Onderwijsbestuur VO.

Tien vmbo-kaderleerlingen van CSG Het Streek locatie Zandlaan deden examen in een extra vak op een mavoniveau. Lees hoe docent beeldende vorming Renske van Vliet dit organiseerde.

Tijdens de Landelijk Actieweek Thuiszitters van 3 t/m 7 juni 2019 vonden er door het hele land extra activiteiten plaats rond het terugdringen van thuiszitten. Hieronder een overzicht van (de uitkomsten van) een aantal van deze activiteiten.

“Ik geef leiding op een manier waarop we willen dat leerlingen leren in de school.” Lees hoe schoolleiders, teamleiders en leraren op het Corlaer College met relatie, competentie en autonomie ruimte creëren voor ontwikkeling.

De helpdesk van de VO-raad helpt schoolbesturen bij vragen over onderwijs- en werkgeverszaken. Regelmatig zullen we op deze site antwoord geven op een vraag die bij meer scholen speelt.

Het vraagt moed om als school middenin een innovatieproces een pauzejaar in te lassen. En toch is dat precies wat het Dr.-Knippenbergcollege deed. Lees hoe de samenwerking tussen afdelingsleiders en leraren een cruciale rol speelde bij de invoering van de nieuwe onderwijsvisie en het pauzejaar.

De helpdesk van de VO-raad helpt schoolbesturen bij vragen over onderwijs- en werkgeverszaken. Regelmatig zullen we op deze site antwoord geven op een vraag die bij meer scholen speelt.

De helpdesk van de VO-raad helpt schoolbesturen bij vragen over onderwijs- en werkgeverszaken. Regelmatig zullen we op deze site antwoord geven op een vraag die bij meer scholen speelt.

Doetina van Kelle denkt als ledenadviseur krimp & regionale samenwerking mee met schoolbestuurders over mogelijke oplossingsrichtingen en de te nemen stappen in het geval van leerlingendaling.

Frits Hoekstra denkt als ledenadviseur krimp & regionale samenwerking mee met schoolbestuurders over mogelijke oplossingsrichtingen en de te nemen stappen in het geval van leerlingendaling.

Henk van der Esch denkt als ledenadviseur 'Krimp & regionale samenwerking' mee met schoolbestuurders over mogelijke oplossingsrichtingen en de te nemen stappen in het geval van leerlingendaling.

Hans Verschoor denkt als ledenadviseur 'Krimp & regionale samenwerking' mee met schoolbestuurders over mogelijke oplossingsrichtingen en de te nemen stappen in het geval van leerlingendaling.

Ineke de Roo denkt als ledenadviseur 'Krimp & regionale samenwerking' mee met schoolbestuurders over mogelijke oplossingsrichtingen en de te nemen stappen in het geval van leerlingendaling.

Door leerlingen meer de regie te geven over hun eigen leerproces, zijn ze gemotiveerder om te leren. Dat vereist wel andere vaardigheden van leraren. Meer coachende kwaliteiten bijvoorbeeld of het vermogen om in je les te differentiëren op verschillende niveaus. Op het Agnieten College Zwartsluis organiseren ze diverse studiedagen zodat de leraren samen de eigen vaardigheden kunnen bijspijkeren. En dat werkt.

Op welk advies gaat een rechter af: het advies van de bedrijfsarts of de – andersluidende – adviezen van de behandelend artsen van een werknemer? Een vraag die onlangs aan de helpdesk van de VO-raad werd voorgelegd.

De helpdesk van de VO-raad helpt schoolbesturen bij vragen over onderwijs- en werkgeverszaken. Regelmatig zullen we op deze site antwoord geven op een vraag die bij meer scholen speelt.

"Volgens mij hebben we in het onderwijs twee grote uitdagingen: gelijke kansen creëren én de overgang van het primair naar het voortgezet onderwijs soepeler maken", zegt Bert-Jan Kollmer, schoolbestuurder bij Stichting OVO in Gorinchem. "Toen ik 4,5 jaar geleden als bestuurder begon, wilde ik daar iets aan veranderen." Dat is gelukt. Bij Stichting OVO werken leraren en intern begeleiders uit het primair onderwijs nauw samen met leraren en brugklas- en zorgcoördinatoren uit het voortgezet onderwijs om leerlingen zacht te laten landen.

Het VO-congres op 28 maart 2019 was het drukst bezochte congres tot nu toe. Ruim 1600 bezoekers konden inspiratie opdoen tijdens lezingen, workshops en op de informatiemarkt. Op deze pagina vindt u foto's, video's en links naar de presentaties van de lezingen en workshops die werden gegeven.

De helpdesk van de VO-raad helpt schoolbesturen bij vragen over onderwijs- en werkgeverszaken. Regelmatig zullen we op deze site antwoord geven op een vraag die bij meer scholen speelt.

Sinds een jaar of vijf kunnen vmbo-leerlingen van het Pius X College op verschillende niveaus vakken volgen. “Wij delen leerlingen niet in op gemiddelden. Bij ons zijn leerlingen in het ene vak gewoon beter dan in het andere,” stelt Mark Wagt, teamleider bovenbouw vmbo.

Het Montessori College in Groesbeek werkt samen met Stichting Primair Onderwijs Groesbeek (SPOG) aan de versterking van de doorgaande lijn tussen po en vo. “Ons uitgangspunt is dat leerlingen vanuit intrinsieke motivatie beter en efficiënter leren én gelukkiger zijn,” meldt locatiedirecteur Arianne Nas van het Montessori College in Groesbeek.

Vijf (po) scholen van De Haagse Scholen organiseren, in samenwerking met met de Johan de Wittscholengroep (vo), vanuit de po-vo doorstroomsubsidie masterclasses om kwetsbare leerlingen beter voor te bereiden op het vo.

Op de vmbo-locatie van het Groevenbeek in Putten volgen basisschoolleerlingen het programma e-VOlve. Het doel hiervan is dat deze leerlingen alvast kunnen wennen aan het voortgezet onderwijs.

Een intensieve samenwerking binnen de keten is cruciaal voor soepele overgangen tussen vmbo en havo. De praktijkvoorbeelden op deze pagina zijn ter inspiratie.

Een intensieve samenwerking binnen de keten is cruciaal voor een soepele overgang van vmbo naar mbo. De praktijkvoorbeelden op deze pagina zijn ter inspiratie.

Op het Leerpark Presikhaaf van het Arentheemcollege kunnen vmbo-leerlingen een doorlopende leerlijn volgen tot mbo-2. Doordat lessen door dezelfde docenten worden gegeven, voelen leerlingen zich veilig, is de aanpak vertrouwd en kan veel maatwerk geleverd worden. “Daardoor kunnen sommige leerlingen kunnen het mbo in één jaar doorlopen.”

Het is bekend dat veel leerlingen in havo 4 doubleren. Het algemene beeld is dat dit vooral leerlingen zijn, die van het vmbo komen en minder goed presteren. Uit een aantal onderzoeken van de Openbare Scholengemeenschap Piter Jelles blijken die aannames niet kloppen.

Op het Lindecollege in Wolvega kunnen leerlingen op het vmbo een interne een mbo-opleiding op niveau 2 volgen. Het voordeel is dat ze les krijgen op een bekende, veilige plek en (grotendeels) ‘hun’ eigen docenten behouden. De bijvangst is dat honderd procent doorstroomt naar mbo-3 niveau.