Artikelen

Op 18 december 2024 hebben de sociale partners een onderhandelaarsakkoord bereikt over een nieuwe CAO VO 2024/2025. Het akkoord is omgezet in een nieuwe CAO VO. Hieronder vind je de meestgestelde vragen.

In de ledenadviesraad (LAR) van de VO-raad zijn enkele vacatures. Het bestuur nodigt geïnteresseerde bestuurders uit om op deze vacatures te solliciteren.

Hoe kan je als school met een diverse leerlingenpopulatie, in een maatschappij waarin het wij-zij gevoel steeds meer lijkt toe te nemen, zorgen voor begrip en verbinding tussen leerlingen? “Het gaat erom dat je blijft proberen dingen van de grond te krijgen op dit vlak, tegen de maatschappelijke ontwikkelingen in”, aldus Hinke Brinkman, afdelingsleider op het Spinoza Lyceum in Amsterdam. “Constant het gesprek blijven voeren, het goede voorbeeld geven en investeren in de school als gemeenschap, zijn heel belangrijk.”

Waarom is dialoog zo belangrijk als schoolleider? Hoe voer je een productief gesprek, ook over moeilijke onderwerpen? Tjerk de Blok, gepromoveerd op het voeren van gesprekken over complexe en beladen onderwerpen, legt uit wat het belang is van een goede dialoog als schoolleider. Ook geeft hij je een aantal tips mee om je eigen gespreksvoering te analyseren, contraproductieve elementen te herkennen en daarmee de eerste stap te zetten naar verbetering.

In de reeks 'Sector aan het woord’ geven schoolleiders, bestuurders, beleidsmedewerkers e.d. een inkijkje in hun dagelijkse praktijk en professionele ontwikkeling. Iedere maand leggen we iemand uit de sector een aantal vragen voor over het thema professionaliseren. Hoe geef je leiding aan de professionalisering van collega's? En op welke momenten leer je zelf het meest? Laat je inspireren door hoe collega's invulling geven aan hun professionalisering. 

In de reeks VO-praat vertellen bevlogen sprekers in maximaal 10 minuten een inspirerend verhaal over leiderschap. We hebben weer nieuwe podcasts beschikbaar van de afgelopen reeks VO-praat (seizoen 4)! Met onder andere Gert Biesta over polarisatie in het gesprek over onderwijs, Mieke Koeslag-Kreunen over werkplezier en Marc van der Meer over een andere benadering van het lerarentekort.

Op het DaCapo College in Sittard krijgen leerlingen van het vmbo en de eerste opvang anderstaligen (EOA) samen in één schoolgebouw les. Dat betekent echter niet dat hun werelden automatisch samenkomen, aldus Tim Bominaar, conrector vmbo op de school. “Leerlingen bij elkaar in huis zetten, maar niet laten kennismaken, dat werkt niet. Dan krijg je een school in een school.” Op het DaCapo College steekt men daarom veel tijd en energie in het organiseren van deze kennismaking en in het elkaar meenemen in het verhaal van de ander.

Het Eijkhagen College in Landgraaf ontwikkelde zelf een nieuw vak in de onderbouw: ‘Exact’. Hierin worden de vakken biologie, natuurkunde, scheikunde én techniek gecombineerd. Op die manier hopen ze meer leerlingen warm te maken voor de bètavakken in de bovenbouw.

Als docent maatschappijleer en maatschappijwetenschappen op verschillende middelbare scholen in Utrecht weet Jonas Vergeldt wat polarisatie in de klas betekent. Tegenwoordig werkt hij op Descart en is hij verbonden aan de onderzoeksgroep Dialoog+. Als docent voert hij vaak bewust gesprekken over gevoelige onderwerpen in de klas. “Werk aan een goede relatie met de klas, ken je eigen positie en kies een geschikte werkvorm. Een gevoelig onderwerp met de hele klas willen bespreken, is een beginnersfout. Dat is echt de Champions League.”

De Monitor Digitalisering Onderwijs geeft schoolbestuurders, schoolleiders en ICT-coördinatoren inzicht in de stand van zaken van digitalisering op scholen én die van de sector als geheel. De monitor gaat in op de verschillende thema’s van ICT in het funderend onderwijs.

Steeds meer docenten van Yuverta vmbo Roermond geven taalgericht vakonderwijs (TVO). Dat wil zeggen dat zij in hun lessen niet alleen aan vakinhoudelijke doelen, maar ook aan taaldoelen werken waardoor leerlingen niet alleen vakinhoudelijk sterker worden maar ook hun taalvaardigheden verbeteren. Sinds 2021 – 2022 wordt in het kader van het project Dubbelslag elk jaar een groep docenten geschoold tot ‘TVO-docent’, net zo lang tot alle docenten TVO-vaardig zijn. Inzet van het project is dat de leerprestaties van de leerlingen zullen verbeteren. Vijf betrokkenen vertellen over de opzet van Dubbelslag, de inhoud en de resultaten tot nu toe.

In deze aflevering zie en hoor je Angela de Jong, senior onderzoek bij het lectoraat Werken in Onderwijs van de Hogeschool Utrecht. Zij gaat in op de vraag ‘wat is leiderschap?’ en legt uit hoe je meer bewustwording creëert van de mentale leiderschapsmodellen van jezelf en collega’s.

In de reeks 'Sector aan het woord’ geven schoolleiders, bestuurders, beleidsmedewerkers e.d. een inkijkje in hun dagelijkse praktijk en professionele ontwikkeling. Iedere maand leggen we iemand uit de sector een aantal vragen voor over het thema professionaliseren. Hoe geef je leiding aan de professionalisering van collega's? En op welke momenten leer je zelf het meest? Laat je inspireren door hoe collega's invulling geven aan hun professionalisering. 

In onderwijsland heerst vooral het beeld van zwoegende leerlingen boven een papier, reproducerend wat ze de avond ervoor hebben gestampt, om het vervolgens de dag erna weer te vergeten. Het in 2023 gestarte John Dewey College (JDC) is een voorbeeld van hoe het ook anders kan; weg van de traditionele, summatieve, manier van toetsen. Directeur en initiator van de school Gert-Jan Kloos vertelt hoe dat tot op heden werkt.

Ben jij een gedreven en servicegerichte secretaresse die graag in teamverband werkt, maar ook zelfstandig je weg vindt? En zorg jij er graag voor dat de administratieve ondersteuning op rolletjes loopt? Dan is de functie van Projectassistent bij de VO-raad wellicht iets voor jou!

“We moeten harde grenzen stellen op het gebied van digitale veiligheid. Mensen zijn zich onvoldoende bewust van de online risico’s.” stelt Frits Hoekstra, bestuurder van SCOPE scholengroep en voorzitter van de themacommissie digitalisering bij de PO-Raad en VO-raad. De digitale vaardigheid van leerlingen en leraren zijn vaak nog niet op het gewenste niveau. Zorgen die ook bevestigd werden met de resultaten van MYRA ’23, de voorloper van de Monitor Digitalisering Onderwijs.

Vanuit hoge verwachtingen werken de examencommissies van de scholen van Lucas Onderwijs samen aan de kwaliteit van schoolexamens. Dat doen ze onder meer via het leernetwerk examencommissies, waar examencommissieleden kennis opdoen en ervaringen uitwisselen. Elselien van Tol, senior beleidsadviseur bij Lucas Onderwijs, ondersteunde de scholen daarbij.

Leerlingen en medewerkers moeten kunnen leren en werken in een digitaal veilige schoolomgeving. Om dat waar te maken, moeten scholen investeren in hun kennis van informatiebeveiliging en privacybescherming. Wat is daarbij de rol van de schoolleider?

Vandaag is een belangrijke dag voor het Nederlandse onderwijs. De Tweede Kamer debatteert over het thema ‘sturing’ in het stelsel. Weinig leerlingen zullen vanmorgen zijn opgestaan met de vraag hoe dit debat afloopt, maar menig onderwijsbestuurder stelt zich die vraag wel. Zij spelen namelijk een cruciale rol in ons onderwijsstelsel. Het debat in de Kamer gaat voor een belangrijk deel over hen en over het vertrouwen dat de politiek in onderwijsbestuurders heeft.

De auditcommissie van de VO-raad heeft een vacature. Vind je het leuk om actief mee te denken en te praten over de koers en het financieel beleid van de vereniging? Heb je kennis van financieel beleid en beheer, maar ook van bedrijfsvoering en besluitvorming in de vereniging? Dan nodigen we je uit om je aan te melden voor de auditcommissie.

Welke betekenis heeft digitalisering voor het onderwijs? Peter de Visser, bestuurder van VOMEO heeft hierop een duidelijke visie. “Als school heb je een maatschappelijke verantwoordelijkheid. Je kunt digitalisering echt niet meer wegcijferen.” Ga mee in gesprek over de meerwaarde van een monitor en hoe digitalisering helpt bij het personaliseren van het onderwijs.

De helpdesk van de VO-raad helpt schoolbesturen bij vragen over onderwijs- en werkgeverszaken. Regelmatig geven we op deze site antwoord op een vraag die bij meer scholen speelt. Dit keer antwoord op de vraag of 5 mei (Bevrijdingsdag) een standaard vrije dag voor werknemers is.

Een gebouw is meer dan muren, vloeren en ramen. Voor leerlingen, leraren en schoolleiders is het de plek waar ze een groot deel van de dag doorbrengen. Daarom moeten leerlingen en personeel zich thuis voelen om optimaal te leren en werken. Een goed schoolgebouw dat onderwijsadaptief, inclusief, gezond, duurzaam en betaalbaar in de exploitatie is zorgt daarvoor.

Op deze pagina vind je een overzicht van alle blogs van VO-raad voorzitter Henk Hagoort.

Deze week kwamen de vertegenwoordigers van 18 onderwijsregio’s uit het voortgezet onderwijs bijeen in Utrecht. Centrale vragen waren: waar staan we met de onderwijsregio’s, wat levert het op en wat is de volgende stap? Het was een inspirerende bijeenkomst. Tegelijk vond er vorige week in de Tweede Kamer een fel debat plaats over een motie van de Kamerleden Soepboer (NSC) en Ceder (CU) over onderwijsregio’s. Er vielen woorden als ‘kleuterklas’. De vraag was of de bewindspersoon deze motie over onderwijsregio’s nu wel of niet had uitgevoerd en in hoeverre de Kamer serieus genomen werd.

In deze aflevering gaat Marc van der Meer, zelfstandig onderzoeker en onafhankelijk adviseur, in op het lerarentekort en hoe we dit vraagstuk op een andere manier kunnen benaderen.

In de reeks 'Sector aan het woord’ geven schoolleiders, bestuurders, beleidsmedewerkers e.d. een inkijkje in hun dagelijkse praktijk en professionele ontwikkeling. Iedere maand leggen we iemand uit de sector een aantal vragen voor over het thema professionaliseren. Hoe geef je leiding aan de professionalisering van collega's? En op welke momenten leer je zelf het meest? Laat je inspireren door hoe collega's invulling geven aan hun professionalisering. 

Jeanette Warmels nam 4 jaar geleden als rector van het Cals College deel aan het leertraject Oriëntatie op besturen. De intentie om bestuurder te worden was er toen al, en inmiddels werkt ze 3 jaar als rector-bestuurder bij CSG Willem van Oranje. In haar huidige functie plukt ze vandaag de dag nog steeds de vruchten van het traject dat ze in 2021 volgde. “Door het traject word je je bewust van wat je eigenlijk al weet en kan, het gaf mij nog meer zekerheid om de stap te wagen.”

De helpdesk van de VO-raad helpt schoolbesturen bij vragen over onderwijs- en werkgeverszaken. Regelmatig geven we op deze site antwoord op een vraag die bij meer scholen speelt. Dit keer antwoord op de vraag of je mag afwijken van de CAO VO.

De helpdesk van de VO-raad helpt schoolbesturen bij vragen over onderwijs- en werkgeverszaken. Regelmatig geven we op deze site antwoord op een vraag die bij meer scholen speelt. Dit keer antwoord op de vraag of je mag afwijken van de CAO VO.

Solide en effectief doet de examencommissie van De Meerwaarde wat ze moet doen: signaleren, evalueren en gevraagd en ongevraagd advies geven aan de schoolleiding. Hoe? De examencommissie vertelt wat hun succesfactoren zijn.

In 2025 organiseren de PO-Academie, de VO-academie en het Steunpunt Passend Onderwijs een masterclassreeks rondom het thema ‘Inclusie’. In 4 verschillende masterclasses gaan we in op verschillende vraagstukken over richting geven aan inclusief onderwijs. Welke onderwijskundige en pedagogische keuzes rond diversiteit en inclusie kun je tegenkomen als schoolleider? Wat is er vanuit onderzoek bekend, en hoe draagt Universal Design for Learning (UDL) bij aan passend onderwijs en gelijke kansen voor iedereen?

De helpdesk van de VO-raad helpt schoolbesturen bij vragen over onderwijs- en werkgeverszaken. Regelmatig geven we op deze site antwoord op een vraag die bij meer scholen speelt. Dit keer antwoord op de vraag wat het verschil is tussen werkzaamheden op therapeutische basis en wenselijk geachte arbeid.

Uitsluitend Apple devices en digitaliseringsvraagstukken druppelsgewijs de organisatie inbrengen: dat stichting Ambion een eigen kijk heeft op innovatie en digitalisering, mag duidelijk zijn. Sijbrand Dijkstra, beleidsadviseur onderwijs, innovatie en ICT, vertelt over de manier waarop de (basis)scholengemeenschap in de regio Heerenveen en Joure georganiseerd is en hoe een landelijke monitor het benodigde inzicht geeft.

Vraag via onderstaand webformulier de Word-versie aan van de Handreiking Bestuursverslag (Word, invulbaar) (bijgewerkt januari 2025). Je ontvangt daarna een e-mail met de Handreiking. Dit document kun je daarna direct invullen. Optioneel: stuur de ingevulde handreiking naar een vormgever om het in de huisstijl van de schoolorganisatie op te laten maken.

Het Greijdanus - met vestigingen in Zwolle, Hardenberg, Meppel en Enschede - heeft een auctoraat: een plek voor praktijkgericht onderzoek binnen de school. Auctor Hans Vogelzang onderzoekt hoe brede vorming meer ingebed kan worden in het onderwijs. “In het onderwijs zijn we goed in het initiëren van ideeën. Maar wat we lastig vinden is om na te gaan wat het effect van iets is. Een auctoraat kan daaraan bijdragen.”

Op het Stedelijk College miste verbinding. Zowel tussen de docenten en de schoolleiding als tussen de docenten onderling. De schoolleiding pakte daarom enkele jaren geleden de organisatiestructuur aan. Hierin spelen teamcoaches, in plaats van teamleiders, een rol. Een docent, teamcoach en schoolleider vertellen hoe dat bevalt.

In deze aflevering van VO-praat hoor je Gert Biesta, hoogleraar ‘Educational Theory and Pedagogy’ aan de University of Edinburgh in Schotland en hoogleraar ‘Public Education’ aan Maynooth University in Ierland. Hij gaat in op de vraag: hoe komen we voorbij de polarisatie in het gesprek over onderwijs?

In de reeks 'Sector aan het woord’ geven schoolleiders, bestuurders, beleidsmedewerkers e.d. een inkijkje in hun dagelijkse praktijk en professionele ontwikkeling. Iedere maand leggen we iemand uit de sector een aantal vragen voor over het thema professionaliseren. Hoe geef je leiding aan de professionalisering van collega's? En op welke momenten leer je zelf het meest? Laat je inspireren door hoe collega's invulling geven aan hun professionalisering. 

Nederland organiseert in 2027 de Council Meeting van de International Confederation of Principals (ICP), een evenement voor schoolleiders van over de hele wereld. Tijd om die organisatie op de kaart te zetten, vinden onze projectmanager Marieke van Tienhoven en inmiddels voormalig voorzitter Karin Wouters. Zij vertellen over hun ervaringen en belevenissen tijdens de editie die afgelopen zomer in de Keniaanse hoofdstad Mombasa werd gehouden.

“Als bestuurder moet je het onderwerp digitalisering serieus nemen en weten waar je staat. Digitalisering is zoveel meer dan alleen een randvoorwaarde voor goed onderwijs.” Een duidelijke oproep van Frank Tigges, bestuurder van Nestas scholengroep om de Monitor Digitalisering Onderwijs 2025 in te vullen. Samen met beleidsmedewerker Remco van der Sluis vertelt hij over het thema digitalisering binnen de scholengroep en de wijze waarop zij de monitor toepassen.

In een tijd waarin digitale technologieën de ruggengraat vormen van het onderwijs, is digitale veiligheid belangrijker dan ooit. Het waarborgen van deze veiligheid is uitdagend en een nauwe samenwerking tussen de Raad van Toezicht (RvT) en het Bestuur van onderwijsinstellingen kan daarbij erg helpend zijn. Stichting Carmelcollege is een goed voorbeeld van hoe deze samenwerking in de praktijk vorm krijgt. In een uitgebreid interview delen Jan Kees Meindersma, bestuurder bij Carmel, en Oscar van Leeuwen, RvT-lid en voorzitter van de auditcommissie, hun inzichten en ervaringen rondom digitale veiligheid binnen hun schoolorganisatie.

Veranderen vraagt veel van een school. Lef, flexibiliteit, doorzettingsvermogen, maar ook (veranderkundige) kennis, vaardigheden en middelen. Het veranderproces van het Broeklandcollege en Emmacollege in Heerlen laat zien hoe inzichten uit de praktijk en de wetenschap samen een stevig fundament voor duurzame verandering vormen.

De helpdesk van de VO-raad helpt schoolbesturen bij vragen over onderwijs- en werkgeverszaken. Regelmatig geven we op deze site antwoord op een vraag die bij meer scholen speelt. Dit keer antwoord op de vraag of een werknemer recht op doorbetaald verlof heeft bij een verhuizing.